• Mijn account
    • (X)Inloggen

      Ik ben al klant bij Poppenwinkel.com

      Voer je e-mailadres en wachtwoord hier in om in te loggen op de website:

      Wachtwoord vergeten?

      Nog geen klant bij Poppenwinkel.com?

      • Eerdere bestellingen bekijken
      • Automatisch verstuurgegevens ophalen
      • Track je bestelling
      Nieuw bij Poppenwinkel.com
Je bent hier:

Bakeliet

Bakeliet, de eerste kunststof ooit gemaakt

Bent u opgegroeid in de fifties? Dan kent u ongetwijfeld wel de kunststof bakeliet. Talloze gebruiks- en siervoorwerpen werden met name tijdens dit decennium gemaakt van deze kunststof: radio's, telefoons, lemmets van messen en vorken, handvatten van thee- en koffiepotten, sieraden et cetera. 
Maar ook leende het materiaal zich goed voor poppen. Met name de Italiaanse poppenfabrikanten maakten graag gebruik van bakeliet. 

Bakeliet

Toch is bakeliet niet ontwikkeld in de jaren vijftig van de vorige eeuw, maar veel eerder. Uitvinder was Leo Baekeland (1863-1944). Deze chemicus was een Vlaming die in 1890 naar Amerika emigreerde en zich aldaar naturaliseerde. Baekeland maakte snel carriëre en was in korte tijd een gefortuneerd man. Toch kon hij het experimentele onderzoek niet nalaten.
Begin vorige eeuw experimenteerde hij met phenol en formaldehyde plus een vullingsstof. Dit resulteerde in 1907 tot een kunststof  (fenolhars) die Baekeland 'bakeliet' noemde. Onder de merknaam Bakelite werd het materiaal voor het eerst in het voorjaar 1909 in Duitsland gedeponeerd. Een half jaar later werd een octrooi verworven en kon bakeliet commercieel in de markt worden gebracht door de Duitse firma Bakelite AG.

                                                                             Leo Baekeland


Bakeliet is niet alleen geschikt omdat het zich leent voor de productie van mooie dingen, het is ook gemakkelijk te persen in alle mogelijke vormen en sterk bovendien. Maar vooral is bakeliet heel belangrijk geweest om zijn vermogen tot elektrische isolatie. Vandaar dat bakeliet zo veel werd gebruikt binnen de elektrotechniek.
Ruwe bakeliet is meestal bruin van kleur, maar kan ook voorkomen in in een melange van kleuren, waarbij vooral het grijs domineert. Dat is vooral goed te zien aan het bakeliet waarvan bijvoorbeeld de oude, originele poppen van het Italiaanse merk Cares gemaakt zijn.

                                                                             

Bij oververhitting smelt bakeliet niet, maar breekt het. Daardoor zie je vaak dat de benen en rompen van dergelijke poppen losgaan in de lasnaden. 

Zuiver kunststof
Bakeliet wordt beschouwd als de allereerste zuivere kunststof omdat er geen organisch stofje bij aan te pas gekomen is. Als u het artikel over celluloid gelezen hebt, zal u dat verbazen, want was dat niet de eerste kunststof? Nee, niet helemaal. Want bij de productie van celluloid komt cellulose te pas en dat is een stof van plantaardige herkomst. Bakeliet komt voor 100 procent uit de reageerbuis.

                                                                              

In de elektrotechniek wordt bakeliet heden ten dage niet meer gebruikt. De ontwikkelingen zijn  onderhand zo gevorderd dat er betere alternatieven voorhanden zijn. Maar nog steeds worden de fraaiste dingen ontworpen van bakeliet, omdat het gewoon ook een mooi materiaal is dat in alle kleuren te vervaardigen is. 

©Pers- en tekstbureau Heliant